Όταν υπάρχει σε ένα άτομο οριακή διαταραχή προσωπικότητας το κυριότερο χαρακτηριστικό του είναι η αστάθεια. Η αστάθεια στις σχέσεις, στις διαθέσεις, στις σκέψεις, στις συμπεριφορές και στα συναισθήματα. Υπάρχει μια αμφιλεγόμενη αίσθηση της ταυτότητας, του ποιος είναι. Η εικόνα του εαυτού, οι στόχοι, ακόμη και οι συμπάθειες και οι αντιπάθειες μπορεί να αλλάζουν, συχνά με τρόπους που προκαλούν σύγχυση.
Η συναισθηματική μεταβλητότητα και η αδυναμία αυτο-ηρεμίας οδηγεί σε αναταραχή σχέσεων
Τα άτομα αυτά τείνουν να είναι εξαιρετικά ευαίσθητα. Τα μικρά πράγματα μπορούν να προκαλέσουν έντονες αντιδράσεις και μόλις αναστατωθούν με κάτι δεν μπορούν να ηρεμήσουν. Είναι εύκολο να καταλάβουμε πώς αυτή η συναισθηματική μεταβλητότητα και η αδυναμία αυτορρύθμισης οδηγεί σε αναταραχή σχέσεων και παρορμητική – ακόμη και απερίσκεπτη – συμπεριφορά. Όταν βρίσκονται στην εξουσία των συγκλονιστικών τους συναισθημάτων, δεν μπορούν να σκεφτούν καθαρά ή να μείνουν γειωμένοι. Μπορεί να πουν άσχημα πράγματα ή να ενεργήσουν με επικίνδυνους ή ακατάλληλους τρόπους. Κάνουν τους άλλους να νιώθουν ένοχοι ή να ντρέπονται. Είναι ένας επώδυνος κύκλος απ΄όπου οι άλλοι αισθάνονται αδύνατο να ξεφύγουν.
Τα 9 συμπτώματα της οριακής διαταραχής
1. Φόβος εγκατάλειψης
Συχνά τα άτομα αυτά φοβούνται να εγκαταλειφθούν ή να μείνουν μόνα τους. Ακόμα και κάτι τόσο αθώο όσο να αργήσει να γυρίσει ένα αγαπημένο άτομο από τη δουλειά ή να φύγει για το Σαββατοκύριακο μπορεί να προκαλέσει έντονο φόβο. Δυστυχώς, αυτή η συμπεριφορά τείνει να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα – απωθεί ακόμα περισσότερο τους άλλους.
2. Ασταθείς σχέσεις
Τα άτομα με BPD τείνουν να έχουν έντονες και βραχύβιες σχέσεις. Μπορεί να ερωτευτούν γρήγορα, πιστεύοντας ότι το νέο άτομο είναι αυτό που θα τους κάνει να νιώσουν ολοκληρωμένοι. Όμως απογοητεύονται γρήγορα. Οι εραστές, οι φίλοι ή τα μέλη της οικογένειάς τους, μπορεί να αισθάνονται σαν να έχουν συναισθηματικό μαστίγιο, ως αποτέλεσμα της ταχείας εναλλαγής από την εξιδανίκευση στην υποτίμηση, τον θυμό και το μίσος.
3. Ασαφής ή μεταβαλλόμενη εικόνα.
Όταν υπάρχει αυτή η διαταραχή προσωπικότητας η αίσθηση του εαυτού είναι συνήθως ασταθής. Μερικές φορές μπορεί να αισθάνονται καλά για τον εαυτό τους, αλλά άλλες φορές μισούν τον εαυτό τους ή ακόμη και θεωρούν τον εαυτό τους ως κακό. Πιθανότατα δεν έχουν μια ξεκάθαρη ιδέα για το ποιοι είναι ή τι θέλουν από τη ζωή. Ως αποτέλεσμα, ενδέχεται να αλλάζουν συχνά δουλειές, φίλους, εραστές, θρησκεία, αξίες, στόχους ή ακόμη και σεξουαλική ταυτότητα.
4. Παρορμητικές, αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές
Ενδέχεται να εμπλακούν σε επιβλαβείς συμπεριφορές ειδικά όταν είναι αναστατωμένοι. Μπορεί να ξοδέψουν παρορμητικά χρήματα χωρίς να το αντέχουν οικονομικά.
Επίσης, μπορούν να τρώνε υπερβολικά πολύ, να οδηγήσουν απερίσκεπτα, να κλέψουν, να εμπλακούν σε επικίνδυνο σεξ ή να το παρακάνουν με ναρκωτικά ή αλκοόλ. Αυτές οι επικίνδυνες συμπεριφορές, μπορεί να τους κάνουν να νιώσουν καλά εκείνη τη στιγμή, αλλά έτσι βλάπτουν τη ζωή τη δικιά τους και των γύρω τους.
5. Αυτοτραυματισμός
Η αυτοκτονική συμπεριφορά και ο εσκεμμένος αυτοτραυματισμός είναι συχνός στην οριακή διαταραχή. Η αυτοκτονική συμπεριφορά περιλαμβάνει τη σκέψη αυτοκτονίας ή τις απειλές αυτοκτονίας. Ο αυτοτραυματισμός περιλαμβάνει όλες τις άλλες προσπάθειες να βλάψουν τον εαυτό τους χωρίς πρόθεση αυτοκτονίας. Οι συνήθεις μορφές αυτοτραυματισμού περιλαμβάνουν το κόψιμο και το κάψιμο.
6.Ακραίες συναισθηματικές μεταβολές.
Τα άστατα συναισθήματα και οι διαθέσεις είναι κοινά σε αυτή τη διαταραχή. Τη μια στιγμή μπορεί να αισθάνονται χαρούμενοι και την επόμενη, απογοητευμένοι. Αυτές οι αλλαγές στη διάθεση είναι έντονες, αλλά τείνουν να περνούν αρκετά γρήγορα (σε αντίθεση με τις συναισθηματικές μεταβολές της κατάθλιψης ή της διπολικής διαταραχής) που διαρκούν συνήθως λίγα λεπτά ή ώρες.
7. Χρόνια συναισθήματα κενού.
Στην οριακή διαταραχή προσωπικότητας, τα άτομα αυτά νιώθουν ένα έντονο κενό μέσα τους. Αυτό το συναίσθημα είναι άβολο, οπότε μπορεί να προσπαθήσουν να γεμίσουν το κενό με πράγματα όπως ναρκωτικά, φαγητό ή σεξ. Αλλά τίποτα δεν τους ικανοποιεί πραγματικά και ότι και να κάνουν δεν ικανοποιούνται με τίποτα.
8. Εκρηκτικός θυμός
Ο έντονος θυμός, που δεν ελέγχεται, γεννιέται όταν ανάψει μέσα τους η ανασφάλεια. Φωνάζουν, πετάνε πράγματα ή εξαντλούνται πλήρως από την οργή. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτός ο θυμός δεν κατευθύνεται πάντα μόνο προς τα έξω. Μπορεί να ξοδεύουν πολύ χρόνο νιώθοντας θυμωμένοι με τον εαυτό τους.
9. Αίσθημα έλλειψης επαφής με την πραγματικότητα.
Παλεύουν με την παράνοια ή τις ύποπτες σκέψεις για τα κίνητρα των άλλων. Όταν είναι υπό πίεση μπορεί να χάσουν ακόμη και την επαφή με την πραγματικότητα – μια εμπειρία γνωστή ως αποσύνδεση. Μπορεί να αισθάνονται σαν να βρίσκονται έξω από το σώμα τους.
Αιτίες που προκαλούν την οριακή διαταραχή προσωπικότητας
Οι περισσότεροι επαγγελματίες ψυχικής υγείας πιστεύουν ότι η οριακή διαταραχή προσωπικότητας (BPD) προκαλείται από ένα συνδυασμό κληρονομικών ή εσωτερικών βιολογικών παραγόντων και εξωτερικών περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως τραυματικές εμπειρίες στην παιδική ηλικία.
Υπάρχουν πολλά περίπλοκα πράγματα που συμβαίνουν στον εγκέφαλο των ατόμων αυτών. Στην ουσία ο εγκέφαλός τους είναι σε συνεχή εγρήγορση. Τα πράγματα τους φαίνονται πιο τρομακτικά και αγχωτικά από ό, τι σε άλλους ανθρώπους. Ο διακόπτης μάχης ή φυγής απενεργοποιείται δύσκολα και μόλις ενεργοποιηθεί, λεηλατεί τον ορθολογικό εγκέφαλο, προκαλώντας πρωτόγονα ένστικτα επιβίωσης, που δεν είναι πάντα κατάλληλα για την κατάσταση. Αυτό μπορεί να ακούγεται σαν να μην υπάρχει τίποτα που να μπορούν να κάνουν. Σε τελική ανάλυση, τι μπορούν να κάνουν εάν ο εγκέφαλός τους είναι διαφορετικός; Αλλά η αλήθεια είναι ότι μπορούν να αλλάξουν τον εγκέφαλό τους. Κάθε φορά που εφαρμόζουν μια νέα στρατηγική αντιμετώπισης ή μια αυτο-καταπραϋντική τεχνική δημιουργούν νέες νευρικές οδούς. Ορισμένες θεραπείες, όπως ο διαλογισμός, μπορούν ακόμη και να αυξήσουν την ουσία του εγκεφάλου. Με χρόνο και αφοσίωση, αλλάζει ο τρόπος σκέψης, αίσθησης και δράσης.
Συμβουλές αυτοβοήθειας:
3 κλειδιά για την αντιμετώπιση της οριακής διαταραχής
Ηρεμήστε τη συναισθηματική καταιγίδα
Μάθετε να ελέγχετε την παρορμητικότητα και να ανέχεστε την αγωνία
Βελτιώστε τις διαπροσωπικές σας δεξιότητες
Ορισμός υγιών ορίων σε ένα άτομο που πάσχει από οριακή διαταραχή
Ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να βοηθήσουμε ένα αγαπημένο άτομο να αποκτήσει τον έλεγχο της συμπεριφοράς του είναι ο καθορισμός και η επιβολή υγιών ορίων. Ο καθορισμός ορίων μπορεί να βοηθήσει το αγαπημένο μας άτομο να χειριστεί καλύτερα τις απαιτήσεις του εξωτερικού κόσμου. Η κοινωνία ορίζει και επιβάλλει αυστηρά όρια σε αυτό που συνιστά αποδεκτή συμπεριφορά. Ο καθορισμός ορίων σε μια σχέση μπορεί να αντικαταστήσει το χάος και την αστάθεια της τρέχουσας κατάστασης. Σας παρέχει μια σημαντική αίσθηση δομής και σας προσφέρει περισσότερες επιλογές σχετικά με το πώς να αντιδράσετε, όταν αντιμετωπίζετε αρνητική συμπεριφορά. Όταν και τα δύο μέρη τιμούν τα όρια, θα είστε σε θέση να δημιουργήσετε μια αίσθηση εμπιστοσύνης και σεβασμού μεταξύ σας, τα οποία είναι βασικά συστατικά για οποιαδήποτε ουσιαστική σχέση.
Λίγα λόγια για μένα :
Γεια σας είμαι η Τζέσικα Μαργαρίτη ψυχοθεραπεύτρια με Jugian προσανατολισμό. Εξειδικεύομαι στην Κλινική Εκφραστική Θεραπεία μεσώ Τεχνών (Expressive Art Therapy) που συνδυάζει την αναλυτική ψυχολογία του βάθους του Carl Jung με την Gestalt. Μου αρέσει πολύ να δουλεύω με τους ανθρώπους μέσα από το δημιουργικό παιχνίδι , τις μινιατούρες και τη μέθοδο Jugian Sandplay. Έχω εκπαιδευτεί στην προσωποκεντρική και τη βιωματική μέθοδο Focusing, όπως και στην Συστημική Αναπαράσταση του Bert Hellinger.
Το 2008 ίδρυσα το Κέντρο Έντεχνης Δράσης που μέχρι και σήμερα είναι ένας χώρος πνευματικότητας, τέχνης και ψυχοθεραπείας. Στις υπηρεσίες που προσφέρουμε είναι η Συμβουλευτική και η Ψυχοθεραπεία ατομικά δια ζώσης άλλα και εξ αποστάσεως (online). Διοργανώνω πρωτοποριακά ομαδικά σεμινάρια και κλειστές ομάδες ψυχοθεραπείας.
Στις αγαπημένες μου διοργανώσεις είναι οι Εναλλακτικές διακοπές μέσω τεχνών.
Από την πολυετή εξερεύνηση μου στο χώρο τον Εναλλακτικών Θεραπειών ξεχώρισα τη Σαμάνικη Διδασκαλία και συνέθεσα το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Shamanic Practitioner Training με πιστοποίηση από τον διεθνή οργανισμό, International Practitiοners of Holistic Medicine IPHM.
